Sonunda bu da oldu, bizden başka giden kimseyi bulamadığımız, tespit ettiğimiz kadarıyla yalnızca İtalyanların ve iddaa kuponu yapanların bildiği bir İtalyan şehri ile haşır neşir olduk…Livorno’ya gidiyoruz diyoruz, “aa orası neresi” diyorlar, Livorno’ya gidiyoruz diyoruz, “2009’da Adana Demirspor’la maç yapmışlardı bildiniz mi” diyorlar, başka da bir şey demiyorlar. (şaka bir yana, bu aslında güzel bilgi, aşağıda detaylandıralım konuyu) İşin daha da komik tarafı, İtalya’nın başka şehirlerindeyken muhabbet ettiğimiz İtalyanlara “neyse biz kaçalım artık daha Livorno’ya döneceğiz” deyince, gözlerinde soru işaretleri ile neden bir turist grubunun Livorno’ya gitmeye çalıştığını anlamakta güçlük çekip durumu bayağı yadırgadılar. Özetle İtalya’nın onlarca turistik noktasını sayabilirsiniz, ama Livorno kesinlikle onlardan biri değil, dolayısıyla adını sanını duymadıysanız bu çok da acayip bir şey değil. Bir İtalyanı Denizli’yi bilmiyor diye cahil cühela olmakla suçlamazsınız, ULAN SEN NASIL DENİZLİ’Yİ BİLMEZSİN KÜLTÜRSÜZ HERİF falan demezsiniz ya hani, onlar da Livorno’yu bilmiyorsunuz diye sizi garipsemezler, öyle düşünün. Belki pek çok turistik İtalyan şehrine yakın bir noktada olmasından ve civardaki plajlardan mütevellit yazın biraz daha fazla turist ağırlıyordur ama, geri kalan dönemlerde genellikle İtalyanlar harici pek bir kimse ile karşılaşmıyorsunuz, en azından bizim deneyimimiz bu şekildeydi.
*Başlamadan gelen not: Livorno Gezi Rehberi aşamasına gelmeden önce çeşit çeşit İtalya şehri gezmiş bulunduğumuz için tüm İtalya rehberlerimize şuradan bakabilirsiniz.
Livorno Gezi Rehberi: Neden Livorno’ya Gideyim?
Madem Livorno’da turistik anlamda bizi tatmin edecek pek de bir şey yok, neden Livorno’ya gidelim o zaman güzel kardeşim, manyak mıyız biz diyenler, bizim konuya ilişkin düşüncemiz şu: Livorno’ya “hadi bi’ Livorno’ya gideyim de şöyle 3-4 gün gezeyim” diye gidilmez, Livorno’dan geçilir, Livorno’ya uğranır, Livorno bir İtalya rotasının günübirlik uğranılacak yeri olarak listeye eklenebilir. Konuyu biraz daha detaylandırıp size az biraz Livorno güzelleyecek olursak;
*Livorno bir liman şehri. Aynı zamanda Toskana bölgesinin en büyük üçüncü şehri. Dolayısıyla turistik anlamda çok tatmin edici bir şehir olmasa da konumu sebebiyle sizi mutlu edebilir. Floransa ve Cinque Terre’ye 1,5 saat, Pisa’ya yarım saat, Bologna’ya ve Siena’ya 2 saat, Toskana’da şarap tadımı yapabileceğiniz Chianti gibi popüler noktalara ise yine benzer uzaklıklarda olan, konumu bol bol övülesi bir noktadan bahsediyoruz. İsterseniz Livorno gibi daha az turistik bir şehirde daha uygun fiyatlara konaklayıp civarı buradan trenle/arabayla da dolaşabilirsiniz yani. Yok o bana gelmez diyorsanız bu rotayı izleme kararı aldığınızda Livorno’ya uğrayıp şehri günübirlik görebilirsiniz.
*Livorno ile ilgili ilginç bir bilgi: Bir zamanların en önemli liman şehirlerinden biri olmasının yanı sıra, Livorno aynı zamanda İtalyan Komünist Partisi’nin kurulduğu şehir. Bu sebeple İtalya’da da solun kalelerinden biri olarak bilinen, bu anlamda ön plana çıkan bir yere dönüşmüş. Oradayken pek öyle bir hisse kapılmıyorsunuz gerçi ama, anlatılan/aktarılan bu. Yukarıda bahsettiğimiz ve ilgi çekici olduğunu düşündüğümüz futbol muhabbeti de aslında buraya dayanıyor. Şehrin futbol takımı öyle inanılmaz başarılara imza atmış mıdır bilemiyoruz ama, arkasında bir ideolojinin de yatıyor olması sebebiyle taraftarları takıma inanılmaz bağlı oldukları gibi, takımın belli bir görüşü sembolize eder hale gelmesi sebebiyle maçlarda komünizm sembolleri olan orak, çekiç bayrakları açılıyor, Che Guevara resimleri taşınıyor, hatta her sene Stalin’in doğum gününü bile kutluyorlarmış. Öyle ki bu şehirden olmamasına rağmen ideolojik sebeplerle Livorno’nun futbol takımını destekleyen bir sürü insan bile var. Konuyla ilgilenenler için daha detaylı anlatım içeren bir yazıyı şöyle bırakıyorum.
Livorno Gezi Rehberi: Livorno’ya Nasıl Gidilir?
Tahmin edeceğiniz üzere Livorno’ya direkt uçuş yok. Buraya ulaşmak için en mantıklı seçenek aslında Pisa’ya uçmak, çünkü trenle Pisa-Livorno arası 20 dakika gibi bir şey sürüyor. Ancak oranın biletleri genelde pahalı olduğu için (sebebini bilmiyoruz, belki son zamanlarda bize öyle denk geldi) Bologna’ya uçup oradan Livorno’ya geçmek de bir seçenek. Biz ikinci seçeneği kullandık.
Livorno Gezi Rehberi: Livorno’da Ne Yapılır?
Livorno’da bulunabileceğiniz çeşit çeşit aktivite varmış gibi davranıp ortalığı gazlamanın ve beklenti yükseltmenin bir alemi yok, ancak günübirlik bir Livorno gezisini de pek tabii dolu dolu geçirebilirsiniz. Eğer herhangi bir sebepten uzun süre Livorno’da kalmanız gerekecekse önerimiz: bilgisayarınızı yanınıza alın, kendinize bir film listesi oluşturun ve internet bulun…….sdfs
*Düşük bütçeli Venedik deneyimi yaşanır.
Livorno’nun en turistik kabul edilebilecek ve görsel anlamda sizi en çok tatmin edecek, en fotoğraflık bölgesi Venezia Nuova (New Venice yani). Zamanında buralarda at koşturan, “Livorno mu? Orası bize ait canım….” diyerek şehirde cirit atan Medici ailesi burayı baba bir liman kentine dönüştürme gayesinde emin adımlarla ilerlerken söz ettiğimiz bölgeyi de ticarete elverişli hale getirmeyi ihmal etmemiş. Bölge küçük bir Venedik benzeri olarak şekillendirilmiş, her yerde kanallar, kanalların etrafını çevreleyen restoranlar, mekanlar mevcut. Venedik kadar kaotik ve turistik bir yerin ardından oranın güzellik seviyesine yakın (bakın yakın diyoruz, eşdeğer değil) bir yere denk gelmek hoş bir deneyim. Via della Venezia’yı ve civarını baz alarak burayı dolaşabilir ve şehirden güzel fotoğraflar yakalayabilirsiniz.
-Hazır konusu açılmışken “madem liman kenti yaptık, e buraları korumak da lazım şimdi” diyerek şehre iki adet kaleyi kondurmadan da geçmemişler, onları da şöyle bi’ görebilirsiniz. (Fortezza Vecchia ve Fortezza Nuova)
*Güzelinden bir günbatımı izlenip İtalyanmış gibi davranılır.
İzninizle bu maddeye mini bir hikaye ile başlamak istiyorum….Serin olmasına rağmen parlaklığı ile insanı kandıran o Nisan sabahlarından birindeyiz. Herhangi bir Pazar gününün hissettirdiği gibi değil, İtalya’da bir Pazar gününün hissettirdiği gibiyiz tam; bünyelerimizde normalin üzerinde bir yaşama sevinci hakim, her şeyden etkilenmeye hazır bir haldeyiz. Fakat sokaklar hislerimize aynı şekilde karşılık vermiyor. Cadde cadde yürüyor, köşeleri dönüyor, bir bir kapalı mekanların önünden geçiyor, bir insanoğlu, BİR İNSANOĞLU ile karşılaşmıyoruz. Nerede bu İtalyanlar? Bilmediğimiz bir şey mi var? Zombi istilası mı oldu? Jose Saramago – Görmek ilk 10 sayfayı mı yaşıyoruz? Sokağa çıkma yasağı mı? Tüm bunlar aklımızdan geçerken ileride beklenmedik bir kalabalık ile karşılaşıyoruz. Dondurma yiyenler, çocuğuyla çimlerde oynayanlar, yürüyüş yapanlar , yüksek sesli kahkahalar ve tabii ki her Avrupa kentinde olan “dev balonlar yapan adam”… Meğer herkes buradaymış! Neredeymiş? Terrazza Mascagni’de….The End….
Terrazza Mascagni’nin en ufak bir olayı yok. Gerçekten. Öyle deniz kenarında bir manzara noktası. Ama Livornolular özellikle haftasonu sahil şeridinden buraya yürüyüp, bir dondurma alıp çimlerde takılmayı, aileleriyle vakit geçirmeyi, gün batımında birer kadeh şarap götürmeyi çok seviyor. İsmini Livorno doğumlu bir opera bestecisi olan Pietro Mascagni’den alan Terrazza Macsagni’ye gidip bir İtalyan gibi takılmak ve alternatif hayat ihtimalleriniz düşünerek dünyanızı gözden geçirmek güzel oluyor, deneyin. İhtimallerin heyecanına üzülüp üzülüp bizi aramayın sonra ama, neyse.
*Akvaryum gezmek isterseniz Livorno Aquarium yakınlarınızda, aklınızda bulunsun.
*Deniz ürünleri tüketiminin dibine vurulur, gerekirse bu uğurda alerji olunur.
Bakın bu konuda cidden Livorno’nun hakkını yiyemeyiz, deniz ürünleri konusunda gerçekten başarılılar. E başarılı olun bir zahmet kardeşim, kurulmuşsunuz deniz kenarına, ben mi başarılı olayım….Doyasıya deniz ürünü tüketmeniz, denizden babanızın çıkmasıyla ilgili durumu tekrar değerlendirmeye alacağınız bir yemek serüveni için lezzet garantili tek bir adres verelim, kafalar karışmasın: Ristorante Osteria del Mare. Evet biliyoruz, İtalya’da bu isme sahip 2027 tane falan restoran var, ama merak etmeyin yemekleri sizi hayal kırıklığına uğratmayacak. Tek sorunu porsiyonlarının biraz küçük olmasıydı, o yüzden çekinmeden bol bol söyleyebilirsiniz. Nasıl olsa şehir o kadar da turistik değil diye gaza gelip rezervasyonsuz gitmeyin, aç kalıp kendinizi İstanbul Kebap’ta bulmayın. (espri değil, Livorno’da da en az 5 tane dönerci saydık)
*Hazır yemekten konu açılmışken, hiçbir beklentiyle gitmememize rağmen Trattoria Pizzeria La Pina D’Oro’da çok iyi pizzalar yedik, kaçırmayın.
*İtalyan yemeğinden ve şaraptan bayarsanız akşam The Bad Elf Pub’a gidip bira içebilir, hamburger, Buffalo Wings vb. Pub yemekleri yiyerek içinizdeki Amerikalıyı ortaya çıkarabilirsiniz.
*Akşamları takılmayı en sevdiğimiz, en lokal, en “rastgele biriyle tanışıp muhabbet etmeli” mekan Jhonny Paranza (Johnny değil evet) oldu. Burası bir parkın ortasında, büfe terk görüntüde, salaş bir yer. Kendi şarapları var, çeşit çeşit deniz ürünü kızartması hariç bir şey yapmıyorlar ve doğru düzgün oturacak yeri bile yok. Kızartmanızı ve şarap şişenizi alıyor, yer varsa masalara, yoksa çimlere çöküyorsunuz, muhabbet ve bol İtalyan kahkahası eşliğinde keyfinize bakıyorsunuz. Salaş olacaksa böyle olsun.
*İtalyan mimarisini takdir etme ve övme amaçlı bir tura çıkılır.
Livorno öyle Roma gibi, ne bilelim Floransa gibi “bu şehrin güzel olmayan bir yeri yok ve ben bu durum karşısında sakin kalmalıyım” durumları yaşatmıyor. O kadar da güzel olmayan yerleri de var, karşınıza çıkan her bina sanat eseri gibi görünmüyor falan, daha “gerçek” bir şehir. Belki bu sebepten buraya adapte olmak bayağı kolay oluyor, kendinizi gerçekten de lokal yaşantının ortasında düşmüş gibi hissediyor, İtalyanlık 101 dersini pek de turistik olmayan deneyimler üzerinden alıyor gibi hissediyorsunuz. Tabii ki yine de kaçırmanızı istemeyeceğimiz bazı güzel sokaklar ve yapılar var, zaten onların peşinde düşecek olursanız şehrin gezilebilecek noktalarını büyük ölçüde görmüş olacaksınız, şöyle bir listeleyelim hadi:
*Via Grande: Şehrin ana caddesi/alışveriş caddesi. Buradan şöööyle bir yürüyüp Piazza Della Repubblica’ya ulaşırsanız şehrin turistik kabul edilebilecek 2 ana noktasını görmüş olacaksınız.
*Piazza Grande: Via Grande’nin ortasında bir noktada kalan büyük bir meydan. Cattedrale di San Francesco da bu meydanda yer alıyor.
*Via della Madonna: Görsel olarak hoş bir sokak, zaten yukarıda söz ettiğimiz görülecek yerler bölgesi kapsamında. Burada asıl kaçırmamanızı istediğimiz yer Chiesa Della Madonna adlı kilise. İçi çok hoş, mutlaka görün. Kapısından çıkınca da şöyle bi etrafınıza bakarsanız tam fotoğraflık bir noktada olduğunuzu göreceksiniz. Bu civarda ilerleyin, ara sokaklara dalın.
*The Civic Museum of Giovanni Fattori: Müze gezmek ve Toskanalı yerel sanatçılar ile tanışmak isterseniz buraya da uğrayabilirsiniz, giriş 6 Euro.
*Amadeo Modigliani’nin Livornolu olduğunu biliyor muydunuz? Biz de bilmiyorduk, nereden bilelim? İsterseniz Via Roma üzerinde 38 numarada Modigliani’nin doğduğu evi görebilirsiniz. Aslında müze diye de geçiyor ama biz gittiğimizde kapalıydı, gitmişken açıksa içeri de bi’ bakınabilirsiniz.
Livorno Gezi Rehberi: Bir Takım İpuçları
*Market ihtiyacınız olursa Via Primo Levi üzerindeki Coop’a ya da şehir genelinde herhangi bir Coop markete gidebilirsiniz.
*Ücretsiz park edebileceğiniz bir yer bulabileceğinizi sanmıyoruz, en azından biz bulamadık. Öyle rastgele herhangi bir yere park etmek diye bir şey yok, sokakta park edebileceğiniz yerler mavi çizgilerle belirlenmiş ve sadece oralara koyabilirsiniz. Ardından parkomatlara gidip ne kadar süre aracınızı orada bırakacaksanız ona göre ödeme yapmanız ve oradan aldığınız fişi arabanızın ön camına koymanız gerekiyor. Aksi takdirde saniyesinde cezayı basıyorlar, hiç acımaları yok.
*Biz bir türlü gidemedik ama siz yerel bir pazar gezmek isterseniz Mercato Centrale’ye mutlaka uğrayın, Livornolular ısrarla buraya uğramanız gerektiğini söylüyorlar.