Buenos Aires kuşkusuz sokak sanatı konusunda dünyanın en popüler şehirlerinden biri haline geldi. Dünyanın en ünlü sanatçıları ülkelerinden kalkıp Buenos Aires’e kadar yeni mural çalışmaları yapmak için gidiyor, şehirde sık sık gerçekleşen sokak sanatı festivallerine katılıyor, lokal sanatçılarla işbirliği yapıyor. Peki dünyanın en DEV, en iyi sokak sanatı listelerinin olmazsa olmazı Buenos Aires neden bu kadar popüler? Sizin için hiç istememize rağmen buradan kalkıp taa Buenos Aires’e kadar gittik, araştırmacı kişiliğimizi ortaya koyarak, büyük zorluklar içinde, elimizde pisco sour’larımızla, günlerce Arjantin steak yiyerek, şehrin dört bir yanına dağıldık, ardından elimizdeki verileri birleştirdik ve Buenos Aires Sokak Sanatı dosyasını araladık. Gerçekten çok zor bir süreçti…
Şaka bir yana, bizi biraz olsun takip ediyorsanız sokak sanatı ile biraz kafayı bozmuş olduğumuzun farkındasınızdır. Hal böyle olunca daha gitmeden konu ile araştırmalara giriştik ve şehirde sokak sanatı projeleri düzenleyen en popüler kurum olan Buenos Aires Street Art ile iletişime geçtik. Sokak sanatı projeleri nasıl düzenleniyor, bu sokak sanatı dediğin legal bir şey miydi ki diye merak etmiş olabilirsiniz. Buenos Aires’te mural çalışmaları yapmak, yaptırmak isteyen birçok insan bu kurumla iletişime geçiyor. Çünkü kendileri şehrin dört bir yanında mural yapılabilecek alanları belirliyor, çalışma yapmak için yer arayışı olan sanatçıları o alanlara yönlendiriyor ya da evinin/mekanının duvarına mural isteyenlere sanatçı buluyor.
Buenos Aires’in bu denli bir popülariteye ulaşmasının ana sebeplerinden biri sokak sanatı çalışmaları için belediyelerden herhangi bir izin alma zorunluluğu olmaması. Yalnızca o binanın sahibinden izin almanız yeterli. Ev/mekan sahiplerinden izin almak hiç de zor bir iş değil. Çünkü ev sahipleri, şehirde aynı oranda yaygın olan graffiti ve tagler yerine duvarlarını görsel açıdan daha güzel görünmesini sağlayacak mural çalışmalarını tercih ediyor. Graffiti ve tag yapanlar ise, mural çalışmalarına ekstra saygı gösterdiği için çoğunlukla gelip muralların üzerini karalamıyor. (aşağıda size istisnai bir durum göstereceğiz) Böylece herkes amacına ulaşmış oluyor; sokak sanatçıları para kazanıyor, ev sahipleri karalanmayan duvarları ile mutlu mesut yaşıyor. Bazı durumlarda ev sahibi malzemeleri ödediği sürece sanatçı çalışma için herhangi bir ücret bile talep etmiyor. Tabii ki bazı lokal sanatçıların bu izin alma sürecine girmeden çalışmalar yaptığı da oluyor , çünkü Buenos Aires’te illegal mural çalışmaları da oldukça yaygın. Bunun sebebi ise sokak sanatına karşı ceza yaptırımının çok az ve ucuz olması.
Bir başka sebep de, Buenos Aires’te terk edilmiş, boş yani mural çalışması yapmaya uygun birçok yer olması. Bu kadar olumlu etmen bir araya gelince de ortaya gerçekten inanılmaz çalışmalar çıkmış. Biz 1 günümüzü sırf sokak sanatı keşfi için ayırdık. Yukarıda söz ettiğimiz Buenos Aires Street Art aynı zamanda sokak sanatı turları da düzenliyor. Şehir merkezinin dışında kalan, kendi başınıza gitmeye çekineceğiniz noktalara bu tur ile gitmeniz mantıklı olabilir. Biz kendimiz keşfederiz diyorsanız, size aşağıda sokak sanatının bulunduğu lokasyonları olabildiğince detaylı bir şekilde paylaşmaya çalıştık. Buyrunuz efenim, karşınızda Buenos Aires Sokak Sanatı rehberi!
Başlamadan gelen not: Buenos Aires Gezi Rehberimiz ve Buenos Aires Yeme İçme Rehberimiz de ellerinizden öper.
Palermo Bölgesi
Palermo, Buenos Aires’in en büyük, sosyal açıdan en aktif olan bölgelerinden biri. Yalnızca boş alanlarda değil, evlerin, mekanların, mağazaların, hatta ofis binalarının duvarlarında sokak sanatı görmek oldukça kolay. Hal böyle olunca burası mural çalışması yapmak için oldukça popüler bir hale gelmiş.
1. Campos Jesses, ‘Frida Kahlo’, Avenida Dorrego
-Arjantinli sanatçı Campos Jesses, bu muralda Frida Kahlo’nun klasik pozlarından birini, kendisini “hipster” bir hale sokarak çalışmış ve bitirmesi yaklaşık 3 hafta sürmüş. Bu çalışma olmasaydı Tumblr kızları ne yapacaktı?
2. Fintan Magee @fintan_magee, ‘Homeless Bound’, El Salvador Caddesi no: 5721 yanı
-Fintan Magee, Avustralyalı bir sanatçı ve Buenos Aires’te sık sık mural çalışmaları yapıyor. Bu eserini de yaklaşık iki buçuk günde tamamlamış. Bir zamanlar bu binada kalan evsiz insanlar kalacak yeni bir yer bulmak zorunda bırakılmışlar ve Magee çalışmasında bu durumu yansıtmak istemiş.
3. Lean Frizzera & Spok, Avenida Cordoba & Malabia
-Bu muralda Yunan mitolojisindeki çok başlı yaratık Hydra çalışılmış. Fotoğraftan da anlaşılabileceği üzere bu DEVCİLEYİN mural tam 7 katlı bir binayı kaplıyor.
4. Mario Calvo
-Mario Calvo, yaşadığı Palermo bölgesinde bol bol sokak sanatı çalışması yapıyor. Kendisi büyük bir Star Wars hayranı olduğu için, şehrin birçok yerinde filmdeki karakterler üzerine çalışmalar yapmış. Zaman zaman E.T gibi karakterlerin de çalışmalarını yapıyor. Olur da bir yerlerde karşınıza bu tarz bir çalışma çıkarsa çok yüksek ihtimalle Mario Calvo tarafından yapılmıştır.
5. Martin Ron & Nase, @martinronmurales & @nasepop Scalabrini Ortiz & Soler
-Arjantinli meşhur sokak sanatçısı Martin Ron’un bir eseri; selfie çeken dev bir kız muralı.
Coghlan Bölgesi
Villa Urquiza yakınlarındaki Coghlan, Buenos Aires’in sonradan gelişen bölgelerinden biri. Adını, bu semte demiryolunun gelmesini sağlayan İrlandalı mühendis John Coghlan’dan almış. Demiryolunun gelmesiyle bölgenin gayrimenkul değeri de artmış ve günümüzde Buenos Aires’in popüler yerleşim bölgelerinden biri haline gelmiş. Burada sokak sanatının yaygın olmasının sebebi ise, bölgede yaşayan ev sahiplerinin duvarlarında rastgele çizilen tagler ve graffitiler istemedikleri için mural çalışmaları yaptırmak istemeleri.
6. Alfredo Segatori (soldaki), Alice Pasquini @alicepasquini (sağdaki) , Valderama Caddesi
-Soldaki mural, ev sahibinin 4 yaşındaki kızının hoşuna gidebilecek bir çalışma olabilmesi için kalp şeklinde çizilmiş. Sağdaki mural ise İtalyan sanatçı Alice Pasquini tarafından tam 4 saatte yapılmış. Genellikle mural çalışmalarında kadın figürleri çizmeyi tercih ediyormuş.
7. El Marian @el.mar.ian , Dr. Ramulo Naon Caddesi
-Bu mural cadde üzerinde bulunan bir okulun duvarında yer alıyor. Okulun duvarı boydan boya sokak sanatı çalışmaları ile kaplı, ancak içlerinden yalnızca bu eser legal olarak yapılmış. Çünkü okul çok uzun süre sanatçılara izin vermemek için direnmiş ancak sonunda pes etmişler ve El Marian’a bu muralı hazırlaması için olanak tanımışlar. Marian genel olarak mural çalışmalarında dünya çapındaki direnişleri yansıtmaya çalışıyor.
8. Primo, Dr. Ramulo Naon Caddesi
Primo, 2 grafik tasarımcı kuzenin eserlerinde imza olarak kullandıkları isim. Bu çalışmalarında Afrika kabilesinden bir kadını çizmişler.
9. Martin Ron, Dr. Romulo Naon caddesi
-Martin Ron’un bir eseri daha. Yukarıda söz ettiğimiz, okul duvarına illegal olarak yapılan çalışmalardan biri.
10. REN @ren_graffiti, Jose Pascal Tamborini Caddesi
-Şilili sanatçı Ren 2014 yılında gerçekleşen graffiti festivali için Buenos Aires’e ayak bastığında Coghlan’da bulunan bu evin duvarına çalışma yapmak için ev sahiplerinden izin istemiş. Ren genelde murallarında hayvan görselleri çalışıyor. Ev sahibi de kızı atları sevdiği için Ren’den at çizmesini istemiş ama sonucunda ortaya tavuskuşu çıkmış. İşler nasıl bu noktaya geldi bilmiyoruz ama ev sahibi mutlu olmuş, yani sorun yok.
11. Fintan Magee @fintan_magee, ‘The Displaced‘, Dr. Romulo Naon caddesi
-Bu da Magee’nin inanılmaz mural çalışmalarından bir diğeri. 2011 yılında memleketi Brisbane’de yaşanan seli ve 2013 yılında Buenos Aires’te 99 kişinin hayatını kaybettiği büyük seli anmak üzere muralda sırtında tavuk, sular içinden yürümeye çalışan bir kadını çalışmış. Kızılderili figürünün olayla ilgisi nedir, tavuk nereden geldi, onları biz de anlayamadık, ama bunlar eserin mükemmel olduğu gerçeğini değiştirmiyor tabi.
12. Primo, Ibera & Estomba
-Primo kuzenler burada jazz müzisyen Joe Daley’i çalışmışlar. Bu arada, yukarıda da söz ettiğimiz istisna kısmı tam olarak burası oluyor. Gördüğünüz gibi Buenos Aires’te yaratıcı insanlar kadar aşırı komik ve zeki(!) arkadaşlar da var. Onlar da bu çalışmada kimsenin aklına gelmeyecek bir karalama yapmaya karar vermişler. Gerçekten müthiş bir espri anlayışı..
13. Primo, Dr. Ramulo Naon Caddesi
14. Ice, Estombla Caddesi
-8 saatte tamamlanan 3-D görünümlü bir gergedan muralı.
Barracas Bölgesi
San Telmo yakınlarında olan Barracas, bir zamanlar Buenos Aires’in en zengin semtlerinden biri olarak biliniyormuş. 1800’lü yılların sonunda yaygınlaşan sarı humma hastalığı sebebiyle insanların şehrin kuzey bölgelerine taşınmasıyla birlikte, ülkeye göç eden İtalyanların yerleşim bölgesi ve günümüzde şehrin endüstriyel, işçi sınıfının yaşadığı bölgelerinden biri haline gelmiş. Barracas’ta bulunan fabrika duvarları mural çalışmaları için popüler alanlardan.
15. Martin Ron, ‘Pedro Luján and his Dog’, Pedro de Luján Caddesi
-Martin Ron bu çalışmasını 3-D yapmak istemiş ve renklerinin ve özelliklerinin 3D çizime uygun olduğunu düşündüğü için kaplumbağa çizmeye karar vermiş. Harika bir karar vermiş çünkü bizce Buenos Aires’teki en başarılı mural çalışmalarından biri olmuş.
16. Alfredo Segatori, ‘The Return of Quinquela’, San Antonio ve Lavadero sokaklarının kesiştiği noktada (nehir kenarı)
-Bitişiğindeki binalardaki çalışmalarıyla toplamda 2000 m2 büyüklüğü ile dünyanın en uzun muralı olan bu çalışma, Buenos Aires’in ilk tanınan sokak sanatçısı Alfredo Segatori’den geliyor. Devlet tarafından desteklenen bir sosyal sorumluluk projesi kapsamında çalışılan bu muralın ortasında Arjantinli ressam Benito Quinquela Martin var. Muralın geri kalanında ise, Martin’in çoğu resminin teması olan, Buenos Aires limanlarının civarında yaşayan insanların, işçilerin günlük hayatını yansıtılmış. Segatori de, bu muralda özellikle bölgenin tarihini ve burada yaşayan insanların hayatını ele almak istemiş.
San Telmo Bölgesi
San Telmo, Buenos Aires’in en eski ve bohem bölgelerinden biri. (Buenos Aires gezi rehberimizi okuduysanız bu bilgiye zaten sahipsinizdir, okumadıysanız da SİZİN AYIBINIZ). Burada da olaylar Barracas ile benzer şekilde gelişmiş. Şehir daha zengin kesim tarafından terk edilince, dünyanın dört bir yanında göç eden insanlarla uluslararası kültürler karmasına bürünmüş, ardından da lokal sanatçıların gazıyla sanatçı akınına uğramış. Günümüzde Buenos Aires Modern Sanat Müzesi ile birlikte bolca galeri ve sokak sanatı barındıran bir bölge haline gelmiş.
17. Jorge Rodriguez-Gerada @jorge_rodriguez_gerada, Tacuari & Venezuela
Kübalı sanatçı Gerada bu muralda lokal, 11 yaşında, yoksul çocukların yoğunlukta olduğu Isauro Aranciba okuluna giden bir erkek çocuğunu çizmiş. Okulun bir yol projesi için yıkılması istenince Gerada, konuya dikkat çekmek bu mural çalışmasını yapmış.
18. Chu, P3dro & Tec
2011’de gerçekleşen graffiti festivalinde çalışılan bir mural.
Villa Urquiza Bölgesi
Villa Urquiza yalnızca birkaç sene öncesine kadar neredeyse tamamen terk edilmiş bir bölge halindeymiş. Çünkü 1970’lerdeki diktatörlük döneminde devlet, burada gerçekleştirmeyi hedeflediği bir otoban projesi için insanları para vaat ederek evlerinden çıkartmış ve binalar yıkılmış. Ancak daha sonrasında ne bu insanlar paralarını alabilmiş, ne de ortaya bir otoban çıkmış. Sonucunda; bu terk edilen binalar mural çalışmaları için oldukça popüler bir yer haline gelmiş ve bölge Buenos Aires’te en sık sokak sanatı ile karşılaşabileceğiniz yerlerden biri olmuş.
19. Blu, Holberg Caddesi
-Evet bu çalışma ilk bakışta görebileceğiniz en iyi mural çalışması gibi görünmüyor olabilir. Ancak dünyaca ünlü İtalyan sokak sanatçısı Blu’nun bu eseri, binada gerçekleşen renovasyonlar sonucu deforme olmuş ve bu hali almış. Benzer bir durum Blu’nun Berlin’deki bir mural çalışması ile yaşanmış ve bu duruma tepkisini göstermek için bir gece ansızın çalıştığı duvarı siyaha boyamış. Blu genelde burada da olduğu gibi büyük ebatlarda mural çalışması yapıyor.
20. Martin Ron, Holberg Caddesi
-412 m2’lik bu çalışmayı Martin Ron 16 günde bitirmiş ve bu eser Buenos Aires’te bir bina üzerine çalışılmış murallar içinde en geniş alanı kaplayanı. Soldaki çıplak çocuğu Fransız heykeltraş Jean-Baptiste Carpeaux’tan esinlerek yapmış. Sağdaki bir arkadaşının kafası, el figürü ise kız arkadaşına ait. Ron genelde sevdiği arkadaşlarının mural çalışmalarını yapmasıyla biliniyor. Bizimle de arkadaş olmak istemez misin Ron?
21. Maradona, Holberg Caddesi
Bunu kimin yaptığını bilmiyoruz, belki de Hugo’dur, kim bilir? Ama Arjantin’de Maradona ile ilişkin bir sokak sanatı görüp de paylaşmamak olmaz.
22. El Marian
El Marian’ın 2012 yılında Güney Amerika turuna çıkan Morrissey için çalıştığı bir mural. Portre çizmek konusunda oldukça başarılı olan El Marian’ın şehirde Argentinos Juniors stadında da olmak üzere birkaç tane Maradona mural çalışması da var. Olur da bir Maradona muralına denk gelirseniz, El Marian tarafından yapılmış olması oldukça yüksek bir ihtimal. (yukarıdaki hariç)
Bu da Buenos Aires Sokak Sanatı postunu sonuna kadar okuyanlara, bizim gibi Star Wars hayranları olanlara bonus olarak gelsin.
