Valparaiso, turistlerin çoğunlukla Santiago’dan günübirlik gitmeyi tercih ettiği, sokak sanatıyla nam salmış, küçük, renkli bir liman şehri. Ulaşımı birkaç vasıta gerektirdiği için turisti daha az ve Santiago’ya kıyasla daha gerçek bir Güney Amerika deneyimi yaşattığını söyleyebiliriz. Eğer yalnızca turistik zaman geçirmek istiyorsanız gerçekten de bir günden fazla kalmanın alemi yok , çünkü yapacak onlarca şeyinizin olduğu bir şehirden bahsetmiyoruz. Daha çok lokal hayatı gözlemleyeceğiniz, sokaklarında kaybolacağınız bir şehir tadında. Ayrıca inceden bir güvenlik problemi olduğu için genellikle geceleri turistlerin sokaklarda cirit attığı türden bir yer de değil. Tüm bunlara rağmen Valparaiso’da geçireceğiniz bir gün sizi bayağı mutlu edebilir. Özellikle yaz döneminde, yani Kuzey Yarımküre’nin Kasım-Aralık-Ocak-Şubat döneminde denk gelecek bir zamanda giderseniz, rengarenk sokaklarda küçük çaplı bir müzik festivali simülasyonu içinde gibi hissedebilirsiniz.
Uzatmayalım, karşınızda Valparaiso Gezi Notları!
Valparaiso’ya Ulaşım
“Haydi ben kalkıp Türkiye’den taa Şili’ye kadar uçup Valparaiso’yu görüp döneyim” diyeceğinizi sanmıyoruz ama, yine de bu bilgi ile başlayalım, Valparaiso’ya direkt uçabilmeniz mümkün değil. Aslında bakarsanız bu dünyadaki her ülke için geçerli, çünkü Valpariso’da havalimanı yok. Bu sebeple biz Valparaiso’ya çok yüksek ihtimalle Santiago’dan geçeceğinizi varsayarak ulaşımı da bunu baz alarak anlatalım. Santiago’dan Valparaiso’ya geçebilmek için iki seçeneğiniz var:
Araba kiralamak: Yol üstünde ilgimizi çeken yerlerde de durabilmemizi sağlaması sebebiyle bizim çoğunlukla tercih ettiğimiz seçenek olan araba kiralama, Valparaiso’ya gitmeyi bayağı kolaylaştırıyor. Yaklaşık 1,5 saat gibi bir sürede, dağların içindeki geçitlerden geçerek Valparaiso’ya ulaşıyorsunuz. Bildiğinizden şaşmayıp Şili’de de bulunan Sixt ya da Europcar’dan araba kiralayabilirsiniz. Hem şehir merkezinde, hem de havalanında yerleri var. Şayet araba kiralayacak olursanız ve şehirde arabayla gezmek istemezseniz arabanızı Plaza Civica’daki otoparka bırakabilirsiniz. Ancak şehir çok tepeli ve yokuşlu olduğu için yer yer arabayla gezmek, ya da en azından arabayı yukarılarda bir yere park edip dolanmak kolaylık sağlayabiliyor.
Otobüs: Santiago’dan Valparaiso’ya otobüs ile gitmek, süre açısından arabayla gitmek ile aşağı yukarı aynı hesaba geliyor. Ve tabii ki araba kiralamaktan daha ucuz oluyor. Şurada listesini bulabileceğiniz otobüs firmalarını kullanarak, Santiago içinde yer alan şu terminallerinden birinden (terminal kullanacağınız firmaya göre değişiyor) Valparaiso’ya kolaylıkla ulaşabilirsiniz. Santiago’dan Valparaiso’ya çok sık otobüs kalktığı için hiçbir sıkıntı yaşayacağınızı sanmıyoruz.
Valparaiso’da Ne Yapılır?
Valparaiso’da gezilecek yerler tahmin ettiğiniz üzere öyle büyük şehirlerdeki gibi bir liste halinde uzayıp gitmiyor. Zaten en büyük özelliği sokakları, sokak sanatı ve tepeleri olan bir şehir için böyle bir liste çıkarmanın pek de bir alemi yok. Kendinizi şehrin ritmine bırakacak, yer yer turistliğin zirvesini zorlayacak ve her gördüğünüz renkli duvarın önünde fotoğraf çektireceksiniz, yer yer yerlisi gibi davranmanın son noktasına ulaşıp çok biliyormuşçasına en güven vermeyen sokağa bile dalacaksınız. (yine çok şansınızı zorlamayın tabii)
La Sebastiana
Valparaiso’nun tartışmasız bir şekilde en popüler aktivitesi, Nazım’ın yakın dostu, şiirlerine yandığımız Pablo Neruda’nın Şili’deki birkaç evinden biri olan La Sebastiana. Adam o kadar havalı ki her evinin ayrı bir adı var, bağrımıza basasımız geliyor kendisini. Neyse, sakinleşiyoruz. La Sebastiana’nın adı, evin ilk sahibi mimar Sebastian Collado’dan geliyor. Kendisi evi inşa etmeye başlıyor, ancak tamamlayıp içinde yaşayamadan hayatını kaybediyor. Bu durumu hüzünlü bulan hassasların efendisi Neruda’da evi satın aldıktan sonra hem eve Sebastian’ın adını veriyor, hem de abartıp kendisi için bir şiir bile yazıyor. Günümüzde evi gezebilmeniz, Neruda’nın dünyanın dört bir yanından topladığı ve inanılmaz incelikli bir şekilde eve yerleştirdiği eşyalarını görebilmeniz mümkün. Özellikle yatak odasının güzelliği karşısında 1 dakikalık saygı duruşunda bulunmadan dönmeyin deriz. Neruda tam keyif adamıymış, o şiirlerin güzelliğini anlamak şimdi biraz daha kolay.
*Audio guide almayı unutmayın, çünkü evdeki her odanın, her eşyanın bir hikayesi var.
*Hazır gitmişken bu bölgeyi dolanabilirsiniz, çünkü aynı zamanda en gezilesi bölgelerden biri olan Cerro Bellavista’da bulunmaktasınız.
*Adres: Calle Ricardo de Ferrari 692
Cerro Concepcion
Concepcion Hill adıyla da karşılaşabileceğiniz bu bölge, Valparaiso’nun en turistik noktalarından. Şehrin tepe noktalarından birinde yer aldığı için (gerçi zaten her yer tepe) hem her daldığınız sokakta karşınıza harika bir manzara çıkıyor, hem de renkli evleri ve çeşit çeşit sokak sanatı, mural çalışması ile gerçekten dolaşmaktan en keyif alacağınız bölge olabilir. Concepcion için özellikle şu noktaya gidin demenin bir alemi yok, çünkü her noktası farklı bir özellik taşıyor. Bir tarafta Valparaiso’nun tepelerini ve renkli evlerini görüyorsunuz, bir tarafta önünüzde okyanus uzanıyor. Adını “anlatamam görmen lazım” tepesi olarak değiştirmeyi talep ediyoruz.
Ascensor Polanco
Burayı yazıyoruz, çünkü başka kaynaklardan araştırdığınızda mutlaka ilginizi çekecek ve gitmek isteyeceksiniz. Adından da anlayacağınız üzere şehrin ünlü asansörlerinden biri olan Polanco, Valparaiso’ya daha da tepeden bakabileceğiniz bir nokta. Aynı zamanda birkaç sene önce Street Art Festival da burada düzenlendiği için görsel açıdan da güzel şeylerle karşılaşabileceğiniz bir nokta. Fakat lokasyon itibarıyla GERÇEKTEN GÜVENSİZ bir noktada bulunduğu için size önerimiz burayı es geçmeniz olacak. Bakın bir yere gitmemenizi çok nadir söyleriz, aslına bakarsanız hiç söylememiş bile olabiliriz. Ancak burası gerçekten risk almak, cengaverlik yapmak, ben Türküm yeaaa bir şey olmaz demek için iyi bir nokta değil. Bu söylediğimizin yalnızca bizim tespitimiz değil, bir lokal söylemi olduğunu da ekleyelim. Biz yanımızda Şilili arkadaşlarımızla gezmemize rağmen topluca buradan bayağı tırstık, ona göre.
Valpo Street Art Tour
Eğer Valparaiso’daki en iyi sokak sanatı örneklerini tek başınıza keşfedebileceğinizi düşünmüyor ya da bir şeyleri gözden kaçırırım, sonra eve dönünde internetten bakıp bunu niye görmedim ulan diye dertlenirim diyorsanız, buranın en keyifli sokak sanatı turlarını Valpo Street Art Tour düzenliyor. Her gün saat 10:30 ve 15:30’da turları var. Buluşma noktaları olan Plaza Anibal Pinto’ya gidip kendilerinde sonradan ekleşebiliyorsunuz ama, yine de yukarıda linkini verdiğimiz sitelerinden rezervasyon yaparsanız turda yeriniz garanti olur. Bu arada tur için herhangi bir ücret ödemeniz gerekmiyor, bahşiş üzerinden çalışıyorlar. Kendinize bira alırken rehbere de bir bira kapsanız bile yetiyor açıkçası, öyle tatlı ve işlerini seven insanlar.
*Bu street art tour işini yapıyormuş gibi yapıp insanları kandıran bir ekip türemiş ve evet tahmin ettiğiniz gibi insanları soyuyorlar. Onlara denk gelmemek için mutlaka söz ettiğimiz saatlerde meydanda olun, başka saatte orada toplananlara güvenmeyin ve en önemlisi “Valpo Street Art Tours” şapkası takan kişiyi bulun. Aksi takdirde pek de keyifli olmayacak bir tura katılabilirsiniz, aman diyelim.
Plaza Matriz
Matriz, Valparaiso’nun turistik meydanlarından biri. Adını meydanda bulunan Iglesia La Matriz’den alıyor. Meydanı ziyaret edecek olursanız hem ücretsiz olarak kilisenin içine girebilir, hem de oldukça merkezi bir noktada olduğu için civardaki sokakları da dolaşabilirsiniz. Aynı zamanda hediyelik eşya almak gibi bir niyetiniz varsa da Plaza Matriz civarındaki dükkanlar işinize yarayacaktır, onun dışında çok büyük bir olayı yok. Bir diğer büyük şehir meydanı için Plaza Sotomayor’a da göz atabilirsiniz.
Vina del Mar
Vina del Mar Valparaiso’nun çok yakınında yer alan küçük bir tatil beldesi. Şilili gençler genellikle buraya partilemek, yüzmek, sörf yapmak için geliyorlar ve özellikle yaz döneminde gerçekten çok kalabalık ve eğlenceli oluyor.
Şayet araba kiralamadıysanız, Valparaiso’dan Vina del Mar’a Merval adıyla da bilinen tren hattını kullanarak geçebilirsiniz. Seferler çok sık olduğu için aklınıza estiğinde gitseniz bile bir sorun yaşayacağınızı sanmıyoruz. Kendinizi Vina del Mar’a attıktan sonra yapmanız gereken şey plaja gidip kumlara bayılmak ve ardından kendinizi denize atmak. O kısmını çok detaylı açıklamamıza gerek yoktur diye düşünüyoruz. Burası tam anlamıyla bir tatil beldesi olduğu için kışın gitmek çok da anlamlı olmayabilir. Bir de unutmadan, kulağınız alarmlarda olsun, burası dev dalgalarıyla ünlü olduğu için, başınıza bir iş gelmeden alarmı duyduğunuz gibi sudan çıkın efenim. (bir bu eksikti di mi)
Valparaiso’yla İlgili Bir Takım İpuçları
*Valparaiso, Santiago’ya kıyasla bir tık daha güvensiz olarak biliniyor. Özellikle cruise turlarının yoğunlaştığı dönemde hırsızlık zirve yapıyor ve lokallerden edindiğimiz bilgilere göre hırsızlar resmen gemilerin turist indirdiği noktada pusuya yatıyorlar. Bu sebeple özellikle yazın gidiyorsanız dikkatli olmakta fayda var. Ayrıca eğer araba kiralayacak olursanız, oto hırsızlığının da çok yaygın olduğunu hatırlatalım, arabanızda değerli eşya bırakmayın.
*Öğlen ya da akşam yemeği için Cafe Turri ya da Concepcion Hill’de bulunduğu için müthiş yaratıcı bir isim seçilmiş Restaurant La Concepcion’u tercih edebilirsiniz. İkisinin de hem manzarası hem de yemekleri gayet lezzetli.
*Eğer şehirde konaklayacaksanız ve taksi kullanacaksanız mümkünse kaldığınız otelden ya da restorandan çağırtın, kendi kendinize işlere kalkışmayın. Valparaiso gezisi konusunda sizi korkutmamaya çalıştıkça daha da ürkütücü cümleler kurmaya başladık di mi?
*Kapanışta bizi buraya gitmeye “zorlayan” ve önerileriyle hayatımızı kolaylaştıran, bir süre için hayatını kilitlediğimiz sevgili Volkan Ağır için bir sıpeşıl tenks olmazsa olmaz.